Hoe leer je ‘nee’ zeggen? En waarom kan ik er niet nog een weigeren? Ik herinnerde me een aflevering van een comedyserie waarin een psycholoog-trainer leert hoe je 'nee' moet zeggen. Hij staat voor de groep en roept: “Drie, vier!” - de deelnemers (in koor): “Nee!” Hoe geweldig zou het zijn als dit zou werken. Betrouwbaarheid wordt gevormd in de kindertijd, en dit is wat de betekenis ervan is: “Ik moet ermee instemmen en alles doen wat van mij wordt gevraagd. Dan zullen ze van mij houden.” Dit gebeurt als we opgroeien in een gezin waar onenigheid met ouderen of ongehoorzaamheid het verlies van een belangrijk persoon bedreigde - de moeder was bijvoorbeeld beledigd en sprak een aantal dagen niet. Of als het kind zijn ouders tevreden stelde, omdat het eng en onveilig is als ze ‘niet in orde’ zijn. Dit is hoe de emotionele toestand van andere mensen belangrijker wordt dan die van mij: “Als ik iets aan iemand anders weiger, zal hij zich slecht voelen: hij zal beledigd, boos, teleurgesteld zijn. Dit betekent dat ik de relatie zal verliezen/beschadigen – en dat ik me er schuldig over zal voelen.” Dat wil zeggen, het verlangen om te weigeren veroorzaakt onmiddellijk een schuldgevoel. Maar wat is er mis met comfortabel zijn? Door relaties op deze manier in stand te houden, worden we van binnen vernietigd: we stapelen wrok of woede op, omdat we altijd dankbaarheid willen voor het gebrachte offer, maar dit wordt niet opgemerkt of gewaardeerd in de relatie. En we ervaren ook walging door onoprechtheid – als er intern geen overeenstemming is over ons gedrag. Wie het moeilijk vindt om ‘nee’ te zeggen, heeft feitelijk een twijfelachtig ‘ja’: daar gaat vaak onwil of weigering achter schuil, en de persoon twijfelt of hij wel echt iets wil. Daarom kun je om te beginnen leren ‘ja’ te zeggen. Controleer regelmatig bij jezelf hoe oprecht ik ben in mijn toestemming en of ik mezelf verraad. Dan zal het “nee” natuurlijk langzaam verschijnen. En stel je voor: je vriend heeft ermee ingestemd iets voor je te doen. Je weet dat hij een verzoek kan weigeren, en zijn toestemming is niet geforceerd, diepgaand en oprecht. Als u denkt dat u in dit geval meer dankbaar zult zijn voor zijn hulp, kan het u helpen om ook ja en nee te zeggen.».