Het wereldbeeld van de psychotherapeut, of waarom de cliënt een kans heeft De wereld als beeld en representatie De wereld en de perceptie van de wereld zijn geen identieke concepten. Tijdens het waarnemen van de wereld creëert elke persoon zijn eigen idee van de wereld, een subjectief, individueel beeld van de wereld, dat in verschillende mate adequaat kan zijn voor de objectieve wereld. De uitdrukking “hoeveel mensen - zoveel werelden” gaat hierover. Bijgevolg kan worden beargumenteerd dat het wereldbeeld van elke persoon, ondanks de gelijkenis met de beelden van de wereld van andere mensen, altijd verschillend is. Gelijkenis en verschil zijn twee belangrijke eigenschappen van het wereldbeeld. De eerste kwaliteit (overeenkomst) is een voorwaarde voor geestelijke gezondheid (geestelijk gezonde mensen kunnen, ondanks verschillen in hun perceptie van de wereld, onderhandelen, waardoor een verdeeld, onderhandeld beeld van de wereld ontstaat, in tegenstelling tot mensen die aan een psychose lijden, bijvoorbeeld schizofrenen) . De tweede kwaliteit (verschil) creëert de mogelijkheid voor de individualiteit van elke persoon. De voorwaarde voor individualiteit of subjectiviteit in de perceptie van de wereld is kennis en ervaring. Je kunt zelfs zeggen dat we de wereld niet met onze ogen zien, maar met onze hersenen - een substantie waarin ervaring en kennis zijn ingeprent. De ogen zijn slechts een instrument van perceptie. Elke professionele activiteit bevat zijn eigen professionele kennis, die tijdens het assimilatieproces de ervaring wordt van elke persoon (vaardigheden en vaardigheden) die een bepaald beroep verwerft, en daarmee zijn eigen beroep vormt. bijzonder professioneel beeld van de wereld. Het proces van het toewijzen van een beroep creëert nieuwe constructies in de geest van een persoon die verband houden met de inhoud van het beroep en het onderwerp ervan, waardoor het gebruikelijke beeld van de wereld verandert en er een professionele perceptie van de wereld aan wordt toegevoegd. Het beroep van psychotherapeut is hier geen uitzondering op. Bijgevolg kunnen we praten over een psychotherapeutisch beeld van de wereld, dat aanwezig is in het beeld van de wereld van een bepaalde psychotherapeut. Structureel omvat het beeld van de wereld de volgende drie componenten: het beeld van de wereld, het beeld van zichzelf, het beeld van een ander. De genoemde componenten staan ​​ook bekend als het concept van de wereld, het concept van ik of zelfconcept en het concept van de ander. De originaliteit van het beroep van psychotherapeut ligt in de eerste plaats dit alles in de bijzondere houding ten opzichte van een andere persoon, die feitelijk het voorwerp is van zijn professionele activiteit. Het unieke karakter van het object van professionele invloed van de psychotherapeut, die tegelijkertijd het subject is, creëert die bijzondere specificiteit van de professionele visie op de wereld van de psychotherapeut. Een persoon – een cliënt van een psychotherapeut, die het voorwerp is van de professionele invloed van de psychotherapeut – houdt niet op een persoon, een subject, te zijn, en dit kan niet worden genegeerd. In de eerste plaats ligt het unieke karakter van het professionele wereldbeeld van de psychotherapeut in een bijzondere professionele positie ten opzichte van de cliënt voorwerp van zijn beroepsactiviteit blijft niettemin een persoon. Deze “menselijke component” van professionele invloed veronderstelt de aanwezigheid van een speciale, gevoelige, zorgzame houding ten opzichte van de cliënt. Dit komt tot uiting in de behoefte aan aanwezigheid in het werk van een psychotherapeut van de volgende verplichte regels/richtlijnen met betrekking tot de cliënt. • Zorgvuldige houding tegenover het geheim van de cliënt; • Vertrouwen in de geschiedenis van de cliënt; • Het begrijpen van de cliënt; • Niet -oordelende houding ten opzichte van de cliënt. Laten we dieper ingaan op elk van de hierboven genoemde professionele regels. Het geheim van de cliënt is de belangrijkste regel van de professionele positie van een psychotherapeut en, in het algemeen, een voorwaarde voor de cliënt. mogelijkheid van psychotherapie als zodanig. Om de psychotherapie als geheel te laten plaatsvinden, moet de cliënt zich openstellen, ‘zijn ziel blootleggen’, ‘uitkleden’ (vergelijkbaar met de procedure voor het blootleggen van het lichaam bij een somatische arts). Het is niet verwonderlijk dat de cliënt op dit punt vaak veel belemmerende gevoelens heeft: schaamte, schaamte, angst... WantOm de kans te krijgen om met deze gevoelens om te gaan, moet de psychotherapeut heel voorzichtig en voorzichtig zijn met betrekking tot de ‘fenomenen van de ziel’ die hem door de cliënt worden gepresenteerd. De cliënt moet een sterk vertrouwen ontwikkelen dat er professioneel met zijn spirituele geheimen zal worden omgegaan – zij zullen binnen de grenzen van dit kantoor blijven. Anders zal er geen vertrouwen ontstaan ​​tussen de cliënt en de psychotherapeut, zonder welke de alliantie en psychotherapie in het algemeen onmogelijk zijn. Vertrouwen is de basisvoorwaarde voor elke interpersoonlijke relatie, vooral psychotherapeutische relaties. De psychotherapeut moet zeer attent en gevoelig zijn voor alles wat de cliënt hem voorlegt en vertelt. Het vermogen om te vertrouwen op de ‘waarheid van de ziel’ van de cliënt is een belangrijke en noodzakelijke professionele kwaliteit van een psychotherapeut. De bekende professionele houding van een psychotherapeut: ‘Alles wat de cliënt over zichzelf zegt, is waar’ schept de voorwaarde voor de mogelijkheid om juist deze waarheid over de ziel van de cliënt te horen. Een dergelijke vertrouwenspositie ten opzichte van de cliënt is een specifiek onderdeel van de professionele wereld van een psychotherapeut, fundamenteel anders dan het alledaagse beeld van de wereld waarin ‘anderen liegen’. Bij deze gelegenheid schreef de beroemde psychotherapeut Irvin Yalom dat een psychotherapeut als persoon gemakkelijk te misleiden is, omdat hij gewend is cliënten, en dus alle mensen, te vertrouwen. Maar voor een psychotherapeut als professional is de aanwezigheid van een vertrouwensrelatie met zijn cliënten onvermijdelijk, anders zal dit vertrouwen in de cliënt in de psychotherapeut en de psychotherapie eenvoudigweg niet worden gevormd, ook als het geheim van de cliënt niet wordt bewaard. De cliënt begrijpen Het is niet nodig de stelling over het belang van het begrijpen van de cliëntpsychotherapeut in zijn professionele activiteiten te bewijzen. Laten we eens kijken hoe dit mogelijk wordt. Tijdens het trainingsproces ontwikkelt de toekomstige professional een psychologisch beeld van de wereld, waarvan een belangrijk onderdeel kennis/ideeën is over persoonlijkheid (persoonlijkheidsmodel), de mechanismen van zijn ontwikkeling onder normale en pathologische omstandigheden, ideeën over normale en pathologische omstandigheden . In de loop van de tijd ontwikkelt de student een professionele perceptie van het object van zijn activiteit. Kennis over wat voor soort persoon is, hoe zijn ontwikkeling plaatsvindt, worden die constructies van de professionele wereld die de psychologische visie van een persoon organiseren en de eerste noodzakelijke voorwaarde zijn. voor het begrijpen van een andere persoon. Voor de therapeut fungeren ze als een van de voorwaarden die de mogelijkheid creëren om de cliënt te begrijpen. De tweede voorwaarde voor het begrijpen van de cliënt is empathie of een empathische positie ten opzichte van hem. De bekendste definitie van empathie is van de humanistische psychotherapeut K. Rogers en luidt als volgt: “Empathie is het vermogen om in de schoenen van een ander te stappen, om het interne coördinatensysteem van een ander van binnenuit waar te nemen, alsof de therapeut die ander is. , maar zonder de ‘alsof’-toestand te verliezen.” Irwin Yalom, al eerder geciteerd, sprak ook metaforisch over empathie als het vermogen om vanuit het raam van de cliënt naar de wereld te kijken. De empathische positie van de therapeut stelt hem in staat zichzelf in de plaats van de cliënt te verplaatsen en het probleem door zijn ogen te bekijken, wat de mogelijkheid opent voor sympathie en een beter begrip van laatstgenoemde professioneel belangrijke kwaliteit van een psycholoog/psychotherapeut, valt niet altijd te spreken over zijn aanwezigheid in het professionele arsenaal. Om empathisch begrip te ontwikkelen is kennis alleen niet voldoende; het kan alleen worden geleerd door speciaal geselecteerde oefeningen, waardoor het mogelijk is om de ervaring op te doen van het 'aanraken' van een andere persoon. Bovendien is een dergelijke training alleen mogelijk op voorwaarde dat empathie aanvankelijk aanwezig is in de persoonlijkheidsstructuur van de toekomstige psychotherapeut; oefeningen zullen deze alleen maar helpen ontwikkelen; Hierdoor zijn personen met een borderline-persoonlijkheidsstoornis – psychopathisch, asociaal en narcistisch – professioneel ongeschikt voor een opleiding in psychotherapie. Een niet-oordelende houding tegenover de cliënt is belangrijkHet onderdeel van het professionele wereldbeeld van een psychotherapeut is een van de moeilijkst te vormen tijdens de opleiding. Net als empathie kun je een niet-oordelende houding niet leren door simpelweg boeken te lezen. Zonder deze houding ten opzichte van de cliënt is psychotherapie echter eenvoudigweg onmogelijk, hoewel counseling wel mogelijk is. Een cliënt die naar een psychotherapeut gaat, ervaart veel verschillende gevoelens, waarvan schaamte en angst de belangrijkste zijn. Beide gevoelens behoren tot de categorie sociaal, dat wil zeggen dat ze ontstaan ​​en 'leven' in de aanwezigheid van een ander. De psychotherapeut is zo'n beangstigende en beschamende ander in de geest van de cliënt - er wordt van hem verwacht dat hij diagnoses stelt, zijn 'abnormaliteit' bevestigt, er zijn angsten die de psychotherapeut niet zal begrijpen, niet zal accepteren, niet adequaat zal evalueren... Het niveau van de psychologische cultuur van de moderne consument van psychologische diensten staat ons op dit moment helaas niet toe een andere houding ten opzichte van de psychotherapeut te verwachten, wat extra eisen stelt aan de psychotherapeut om een ​​“territorium van vertrouwen” te creëren in het proces van psychotherapie Angst wordt vooral 'gestopt' doordat de psychotherapeut de cliënt begrijpt en in hem vertrouwt. Schaamte wordt draaglijk dankzij acceptatie en een niet-oordelende houding tegenover de cliënt. En hier worden hoge eisen gesteld aan de persoonlijkheid van de psychotherapeut. Misschien is het juist deze niet-oordelende houding en acceptatie van de cliënt waar over gesproken wordt in de bekende uitspraak dat “het belangrijkste instrument van psychotherapie de persoonlijkheid van de psychotherapeut is.” De cliënt is een eigenschap van het psychotherapeutische beeld van de wereld van de psychotherapeut, zijn concept van de ander, dat wordt gekenmerkt door tolerantie voor het anders-zijn van de ander, zoals anders perceptie van elke persoon bijna vanaf het moment van zijn geboorte. De schijn van evaluatie op het gebied van psychotherapeutische relaties vernietigt onmiddellijk het contact, waardoor dit soort relaties onmogelijk wordt. De cliënt is, zoals hierboven opgemerkt, wanneer hij naar therapie gaat het meest bang om beoordeeld te worden, terwijl hij tegelijkertijd heimelijk hoopt dat de psychotherapeut hem tenminste zal kunnen begrijpen en niet-oordelend kan behandelen. Door uw problemen aan de psychotherapeut voor te leggen, ‘uw ziel blootleggen’, ontstaat een situatie van verhoogde gevoeligheid van de cliënt voor beoordeling, waardoor de therapeut verplicht wordt zijn professionele reacties met bijzondere zorg en voorzichtigheid te behandelen een andere? Hoe kom je af van de evaluatieve en moraliserende perceptie van de cliënt? Dit geldt vooral voor die gevallen waarin de cliënt ver buiten de grenzen van het universele, ethische en vaak medische idee van norm en normaliteit gaat? Hoe behandel je een alcoholist, een psychopaat of een cliënt met een niet-traditionele seksuele geaardheid zonder oordeel? Dergelijke cliënten worden borderline-cliënten genoemd, en zij zijn het, en niet cliënten uit het neurotische register, voor wie het gemakkelijk is om sympathie en empathie te tonen, die een uitdaging vormen voor de niet-oordelende houding van de therapeut en de acceptatie van de psychotherapeut De cliënt wordt grotendeels mogelijk gemaakt door begrip. Begrijpen betekent dat je een andere persoon in overeenstemming laat komen met zijn interne mogelijkheden, betekenissen en essentie (M. Boss). Begrip wordt, zoals hierboven vermeld, gevormd door kennis en empathie. De gemakkelijkste manier om een ​​ander te begrijpen is als je zelf iets soortgelijks in je leven hebt meegemaakt en soortgelijke ervaringen hebt. Op deze manier zal een “voormalige” alcoholist een verslaafde cliënt beter begrijpen en accepteren (het is geen toeval dat groepen anonieme alcoholisten worden geleid door “oude” leden van deze samenleving), een persoon die een mentaal trauma heeft meegemaakt zal er geen problemen mee hebben empathie voor een cliënt in een soortgelijke situatie, enz. Mensen die soortgelijke emotionele ervaringen vanuit hun eigen ziel hebben meegemaakt, zijn in staat iemand te begrijpen die met een soortgelijke problematische ervaring naar hen toe komt. Hoe rijker de ‘zielervaring’ van de psychotherapeut, hoe gevoeliger zijn ‘hoofdinstrument’ zal zijn, hoe eenvoudiger en effectiever hij zal zijn in het werken met